REHBERLİK
REHBERLİK TANIMI VE İLKELERİ
Rehberlik yol gösterme, kılavuzluk etme anlamına gelmesinin yanında; rehberliğin bilimsel tanımlamasında, bireyin kendisini tanıması, problemlerini çözmesi, akılcı kararlar alması, çevresiyle dengeli ve uyumlu bir etkileşime girmesi, gizli güçlerinin farkına varması için bireye sunulan profesyonel ve sistematik bir yardım süreci olduğu şeklinde tanımlanmaktadır.
Rehberliğin amacı, bireyin kendisini gerçekleştirmesine yardımcı olmaktır. Rehberlik faaliyetlerinin sağlıklı bir şekilde yürütülmesinde, ortak bir anlayışın sağlanmasında ve başarıya ulaşmasında bazı ilkelerin benimsenmesi temel koşuldur. Psikolojik Danışma ve Rehberlik faaliyetlerine yönelik temel ilkesel anlayış, öğrencinin öğrenme ve gelişim yolculuğunda öğrenciyi merkeze alan, paydaşlarla işbirliğini önemseyen bir anlayıştır.
Rehberlik çalışmaları, öğrenciyi kişisel, sosyal, eğitsel ve mesleki alanda bir bütün olarak geliştirmeyi hedefler ve bu hedeflere giderken insancıllığı, bilimselliği ve profesyonelliği kendisine ilke edinir. Sınav Eğitim Kurumları Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi bu ilkelerle çalışmayı kendisine vazife edinmiştir.
Pozitif Rehberlik Anlayışı
Sınav Eğitim Kurumları olarak Rehberlik ilkelerini benimseyen bir anlayışın yanında, öğrencilerin doğasında var olan pozitif ve güçlü yönlerini anlamaya ve ön plana çıkarmayı temel hedef kabul eden, ‘’Pozitif Rehberlik’’ anlayışını önemsemekteyiz.
Pozitif Rehberlik anlayışı perspektifinde Sınav Eğitim Kurumları Rehberlik Servisi olarak;
● Öğrencileri problem çözemeyen, bağımlı, korkan, problem çıkartan, sorumluluk alamayan, zarar veren, başarısızlık eğiliminde, motive olmak için hep birilerinden onay bekleyen gibi negatif ve olumsuz sıfatlar üzerinden tanımlamıyoruz.
● Her öğrencinin öğrenme potansiyeli ve becerilerinin olduğunu ve öğrenci için olumlu bir iklim oluşturulduğunda öğrenme beceri ve potansiyelinin gelişeceğini,
● Öğrencilerin sorun üreten olarak görmek yerine, öğrencilerin sorunlarla başa çıkabilecek özelliklerinin olduğunu,
● Öğrencilerin zayıf ve olumsuz özelliklerini görmek ya da o yönlerine odaklanmak yerine; iyileştirici ve geliştirici etkisi daha hızlı olan güçlü ve olumlu özelliklere daha fazla odaklanılması gerektiğini,
● Öğrencilerin olumlu özelliklerinin belirlenip geliştirilebilmesi için, okul, veli ve öğrencinin uyumlu bir şekilde birlikte çalışması önemlidir.
Pozitif Rehberlik Modelinde, olumlu duygular, bağlanma, olumlu ilişkiler, anlam/farkındalık ve yeterlilik/başarı öğrencilerin psikolojik sağlığı ve okul başarısı için oldukça önemlidir. Bu değişkenler duygusal-sosyal, akademik-eğitsel ve kariyer-mesleki alanda bireylerin gelişimleri için en temel ve belirleyici faktörlerdir.
Mutluluk, neşe, huzur gibi olumlu duygular; öğrencilerin arkadaşlarıyla ilişkilerini güçlendirdiği gibi, öğrenme, bellek, hafıza, dikkat gibi okul başarısını da pozitif yönde etkilemektedir. Öğrenirken ve gelişirken keyif alma, zamanının nasıl akıp gittiğine fark etmeme olarak bilinen bağlanma (odaklanma), öğrenme verimini artıran ve dolayısıyla öğrencinin başarısını da etkileyen bir durumdur.
Öğrencinin öğretmen ve arkadaşlarıyla geliştirdikleri pozitif ilişkiler, öğrencinin okula, öğrenmeye, uyumunu kolaylaştırıcı önemli bir faktördür. Öğrencinin, derslere, arkadaşlarına, yaşadıklarına vb bir anlam verebilmesi, bunların farkına varabilmesi; mutlu bir öğrenci olmasına, sağlıklı kariyerler almasına ve öğrenme motivasyonuna doğrudan katısı olacaktır. Son olarak, öğrencini yeterlik ve becerilene güvenmesi, hedeflerine ve amaçlarına ulaşmada önemli bir inanç olduğunu söyleyebiliriz.
Sınav Eğitim Kurumları Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisi olarak, öğrencilerin duygusal sağlık ve öğrenme süreçlerine katkı sağlamak için; sınıf içinde ve dışında pozitif duyguları daha fazla yaşamalarına, öğrenme sürecinde keyifli zamanlar yaşamalarına, öğretmen ve arkadaşlarıyla ilişkilerini güçlendirmelerine, neyi/ nasıl/ niçin öğrendiklerine ve amaçlarına ulaşabilecek yeterliklerine inanmalarına yardımcı olacak etkinlik ve yaklaşımları onlara gösterme çabasındayız.
KADEMELERE GÖRE REHBERLİK
Sınav Anaokullarında Rehberlik Çalışmaları
Sınav Anaokullarında çocuklarda gelişimin en hızlı olduğu okul öncesi erken çocukluk dönemini en verimli bir şekilde değerlendirmek amacıyla Rehberlik bölümümüz, öğretmenlerimizle birlikte ortak çalışmalar yürütmektedir. İlkemiz tanısal verilere yer vermeden, sınıf içerisinde gözlemler yaparak öğrencilerimizin gelişiminin hangi basamağında olduklarını belirleyerek tüm gelişim alanlarını aynı oranda desteklemektir.
Sınav Anaokulları Rehberlik Bölümü olarak amacımız her biri tek ve özel olan öğrencilerimizin gelişimine katkı sağlamak için siz velilerimiz ile yapılan iletişimi güçlendirmek, ayrıca temel alışkanlıklarını kazanmış, kendini ifade edebilen, öz güveni gelişmiş, sosyal beceri düzeyi yüksek, problem çözebilen bireyler yetiştirmektir.
Sınav Anaokulları döneme oryantasyon ile başlar. Yeni başlangıç yapan öğrencilerimizin uyum sürecinde okul kavramı geliştirilir. Öğrencilerimiz anaokulu ortamındaki deneyimleriyle eğitim hayatına da merhaba der. Gelişimsel olarak her çocuk aynı evreden geçer. Ancak bu gelişimin hızı çocuktan çocuğa değişebilir ve her çocuk kendi içinde uyum sürecinden geçer. Bu dönemde çocuğa karşı sabırlı, anlayışlı ve destekleyici olunması gerekmektedir.
Bireysel veli görüşmeleri Sınava özgü envanterlerimiz ile öğrenci yaş grubuna göre yapılan gözlemler, çocuklarımızdaki gelişimi kalıcı kılmak üzere önerilerde bulunularak her dönem ailelerimizle paylaşılır. Yılda üç kez genel veli toplantıları düzenlenir. Okul Aile İşbirliği temeline dayalı olarak bu süreç tüm yıl ilerler. Öğrencilerimizin bilişsel, duygusal, sosyal ve psikolojik gelişim dönemleri hakkında veliler bilgilendirilirken, ihtiyaçlar doğrultusunda düzenli olarak veli bültenleri hazırlanır.
Sınav Anaokulları Rehberlik Bölümü her çocuğu objektif olarak değerlendirir. Eğitim programı çocuk merkezli olarak planlanır ve planlar ihtiyaçlar doğrultusunda güncel bilgi ve becerileri katarak profesyonel olarak yürütülür.
Sınav İlkokullarında Rehberlik Çalışmaları
İlkokulda öğrenciler içinde bulunduğu gelişim dönemleri açısından bakıldığında okul öncesinde olduğu gibi grup temelli oyun ortamlarında ve uğraş etkinliklerinde kendilerini daha iyi ifade etmektedirler. Bu yüzden, grup rehberliği, oyun etkinlikleri, resim gibi projektif rehber etkinlikleriyle öğrencinin gelişimsel süreçleri takip edilip gelişimleri desteklenmektedir. Aynı zamanda, bu kademede çocuğun sosyo-ekolojik sistemleri çok yoğun bir şekilde rehberlik çalışmalarına dahil edilmektedir.
Aile rehberliği, öğretmen rehberliği gibi faaliyetler kapsamında öğrencinin tanınması, gelişimi, problemlerinin ortadan kaldırılması ve öğrenciyi yönlendirilmesi sürecinde velilere ve öğretmenlere psikolojik danışmanlık ve rehberlik servisi tarafından rehberlik çalışmaları (seminer, bülten, görüşmeler, gözlemler vb şekilde) yapılmaktadır.
İlkokulda, çocukların akademik-eğitsel anlamda gelişimi ile ilgili okula ve sınıfa uyum, not tutma, plan yapma, hafıza, dikkat, odaklanma, motivasyon, öğrenme, çalışma alışkanlıkları, ödev yapma alışkanlığı, sınavlara hazırlık gibi kazanımlara ağırlık verilmektedir. Aynı zamanda, sosyal beceri, iletişim, duygularını tanıma-ifade etme, arkadaşlarla işbirliği, özgüven, kendini tanıma, akran baskısı ile başa çıkma, girişkenlik gibi çocukların duygusal-sosyal gelişim alanlarıyla da ilgili rehberlik çalışmaları yapılmaktadır.
Sınav Ortaokullarında Rehberlik Çalışmaları
Ortaokulda öğrenciler içinde bulunduğu gelişim dönemleri açısından bakıldığında, ergenlik döneminin getirdiği duygusal-sosyal-biyolojik değişimlerde önemli kırılmalar yaşanmaktadır.
Öğrenciler, duygularını ve sosyal ilişkilerini yönetme, problem çözme, zor dersleriyle başa çıkma, karar verme, bir plana uyma, kariyer planı oluşturma gibi pek çok konuda kendi kimliğini oluşturmaya çalışmaktadır. Normal bir süreç olmasına rağmen, bu aşamada öğrencilerin bireysel anlamda rehberliğe çok ihtiyacı olmaktadır.
Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışma ve Rehberlik servisi olarak, öğrencilerin gelişimsel ve öğrenme süreçlerini kolaylaştırıcı pozitif bir yaklaşımla onlara bireysel rehberlik uygulamalarını önemsemekteyiz.
Öğrencilere yeteneklerini, ilgilerini, mizaçlarını tanımalarına yardımcı olacak tanıma (test, gözlem, görüşme vb. teknikler) ve bilgilendirme (sınıf içi rehberlik çalışmaları, görüşme, sunum vb.) çalışmalarına yer verilmektedir.
Bireysel rehberlik çalışmaları kapsamında mentörlük sistemi gibi birebir öğrenci takip çalışmalarında öğrencilerin ders-sınav-okul başarıları, sınav hazırlanma ve ders çalışma alışkanlıkları, olumlu ve pozitif davranış geliştirme, hedef belirleme, meslek tanıma konularda öğrencilere rehberlik yapılmaktadır.
Öğrencilerin öğrenme ve başarı puanları, rehber öğretmenler tarafından takip edilip, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçları dikkate alınarak yeniden düzenlenmektedir. Öğrencilerin duygusal-sosyal gelişimlerini desteklemeye yönelik sınıf içi uygulamaları, kulüp çalışmaları rehber öğretmenler tarafından farklı etkinlik ve yöneltme çalışmaları ile yapılmaktadır. Kulüplere ve etkinliklere yöneltmede öğrencilerin ilgi, yetenek ve becerileri öncelikli olarak dikkate alınır.
Bu dönemde belirgin bir şekilde kendini göstermeye başlayan sınav ve performans kaygılarına yönelik önleyici ve iyileştirici rehberlik (bireysel, grup rehberliği, psiko-eğitim uygulamaları, sunum) ve psikolojik danışmanlık uygulamaları (bireysel ve grup psikolojik danışma) yürütülmektedir.
Sınav Anadolu ve Fen Liselerinde Rehberlik Çalışmaları
Lisede öğrenciler içinde bulunduğu gelişim dönemleri açısından bakıldığında, ergenlik dönemindedir. Öğrenciler, duygularını ve sosyal ilişkilerini yönetme, problem çözme, zor dersleriyle başa çıkma, karar verme, bir plana uyma, kariyer planı oluşturma gibi pek çok konuda kendi kimliğini oluşturduğu gelişimsel anlamda söylenebilmektedir.
Ergenlik dönemi evresinde, öğrencilerin, duygusal-sosyal, eğitsel-akademik ve kariyer-mesleki kimlik gelişimleri çok yol almış olmasına rağmen, bireysel anlamda rehberlik ihtiyaçları devam etmektedir.
Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışma ve Rehberlik servisi olarak, öğrencilerin gelişimsel ve öğrenme süreçlerini kolaylaştırıcı pozitif bir yaklaşımla onlara bireysel rehberlik uygulamalarını önemsemekteyiz. Öğrencilere yeteneklerini, ilgilerini, mizaçlarını tanımalarına yardımcı olacak tanıma (test, gözlem, görüşme vb. teknikler) ve bilgilendirme (sınıf içi rehberlik çalışmaları, görüşme, sunum vb.) çalışmalarına yer verilmektedir. Bireysel rehberlik çalışmaları kapsamında mentörlük sistemi gibi birebir öğrenci takip çalışmalarında öğrencilerin ders-sınav-okul başarıları, sınav hazırlanma ve ders çalışma alışkanlıkları, olumlu ve pozitif davranış geliştirme, hedef belirleme, meslek tanıma konularda öğrencilere rehberlik yapılmaktadır.
Öğrencilerin öğrenme ve başarı puanları, rehber öğretmenler tarafından takip edilip, öğrencilerin öğrenme ihtiyaçları dikkate alınarak yeniden düzenlenmektedir. Aynı zamanda, öğrencilerin duygusal-sosyal gelişimlerini desteklemeye yönelik sınıf içi uygulamaları, kulüp çalışmaları rehber öğretmenler tarafından farklı etkinlik ve yöneltme çalışmaları ile yapılmaktadır.
Yönlendirme hizmetinin en yoğun bir şekilde verildiği eğitim kademesi olan lisede, bireylerin ilgi ve yeteneklerini keşfetmek, bu doğrultuda eğitsel ve mesleki rehberlik yapmak hayati önem taşımaktadır. Özellikle mesleklerin tanıtılması, öğrencilerin gidebilecekleri üst eğitim kurumları hakkında bilgilendirilmeleri rehberlik hizmetlerinin en önemli işlevlerini oluşturmaktadır.
Bunun yanında, bireylerin içinde bulundukları ergenlik dönemi, onlar için krizlerin çözülmesi, kimlik arayışının tamamlanması ve benlik kavramının kazanılması gereken bir dönemi ifade etmektedir. Bu bağlamda rehberlik hizmetlerinin diğer bir önemli işlevi kişisel sosyal rehberliğe ağırlık vermesidir.
Kulüplere ve etkinliklere yöneltmede öğrencilerin ilgi, yetenek ve becerileri öncelikli olarak dikkate alınır. Bu dönemde belirgin bir şekilde kendini göstermeye başlayan sınav ve performans kaygılarına yönelik önleyici ve iyileştirici rehberlik (bireysel, grup rehberliği, psiko-eğitim uygulamaları, sunum) ve psikolojik danışmanlık uygulamaları (bireysel ve grup psikolojik danışma) yürütülmektedir.
PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK
Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Birimi, öğrencileri olumlu ve güçlü yönlerini öne çıkarıp geliştirmeyi hedefleyen Pozitif Rehberlik Anlayışını benimsemektedir.
Öğrencilerin; öğrenirken keyif almaları, sınıf ve okulda pozitif duygular yaşamaları, olumlu iletişim ikliminin bir parçası olmaları, öğrenme ve gelişim süreçlerinin farkına varmaları ve öz güven/yeterlilik inançlarının yüksek olması, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Biriminin öncelikleri arasındadır.
Öğrencilerimize duygusal-sosyal, akademik-eğitsel, kariyer-mesleki anlamdaki ihtiyaç ve problemleri bağlamında 6-7 hafta süren programlar uygulamaktadır. Mentörlük sistemi ile öğrencilerimize birebir, ders-sınav-okul başarısı, verimli çalışma, olumlu davranış geliştirme gibi konularda izleme ve takipleri yapılmaktadır.
Öğrencilerin yetenek, ilgi, öğrenme stilleri, çalışma davranışları, gözlem gibi test ve test dışı tekniklerle bireysel özellikleri belirlenmekte, mesleklere ve eğitsel kulüplere yöneltilirken bu sonuçlar dikkate alınmaktadır.
Öğrencilerin öğrenme stili belirlenerek, öğrenciye kendisine uygun en doğru öğrenme teknikleri konusunda rehberlik yapılır. Her öğrencinin öğrenme stilleriyle ilgili sınıf, branş ve mentör öğretmenler bilgilendirilerek, öğrencilerin öğrenme stillerine yönelik ders anlatımları konusunda öğretmenlere rehberlik yapılır.
Her öğrencinin öğrenme stilleriyle ilgili sınıf, branş ve mentör öğretmenleri bilgilendirilerek, öğrencilerin öğrenme stillerine yönelik ders anlatımları konusunda öğretmenlere rehberlik yapılır.
Öğrencilerin öğrenme ve başarı ihtiyaçları dikkate alınarak öğrenciye özgü etüt programları hazırlanır ve program takibi yapılır.
Öğrencilerin okul başarısını artırması için, öğretmen-öğrenci-veli ve sınıf-okul-aile sistemlerinin birlikte çalışması ve uyumu önemsenmektedir.
Öğrencinin gelişim ve öğrenme sürecini aile içinde desteklemek amacı ile tematik aile bültenleri hazırlanır. Bu bültenler ailelere rehberlik servisi aracılığı ile yönlendirilir.
Sınav Eğitim Kurumları Psikolojik Danışma ve Rehberlik birimi tüm öğrencilerin velileri ile her dönem en az bir kez olmak üzere yüz yüze ya da telefon ile öğrenci başarı ve gelişimi hakkında görüşmeler yapmaktadır.
Öğrencilerimizin farklı gelişim alanlarına ve okul başarılarına yönelik her ay, sınıf öğretmenleri ve branş öğretmenleri ile düzenli olarak izleme-değerlendirme toplantıları yapılır. Değerlendirme sonrasında öğrencinin gelişimine ilişkin amaç ve faaliyetler belirlenerek takip edilir.
ÖĞRENCİYİ TANIMA ÇALIŞMALARI
Öğrenciyi tanıma çalışmaları, öğrencinin bireysel farklılıklarını belirlemeye yönelik test ve test dışı teknikler kullanılarak yapılan çalışmalardır. Öğrencinin neye ihtiyacı olduğunu belirleyerek, hangi yöntemle öğrenciye müdahale edileceğinin rehberlik çalışmasının yapılması gereklidir. Öğrenciyi kulüplere, etkinliklere, üst eğitim kurumlarına bir mesleğe doğru bir şekilde yöneltmek için öğrenciyi tanıma çalışmaları son derece önemlidir.
Öğrenciyi tanıma çalışmaları, öğrencinin kendini gerçekçi ve doğru bir şekilde tanımasının da ilk adımıdır. Kariyer-mesleki alanlarda gelişimsel dönemlerinde kazanmaları gereken becerilerini dikkate alan çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin, sosyal beceri ile ilgili yapılacak çalışmaların okul öncesi ve ilkokulda; verimli çalışma alışkanlıklarına ilişkin çalışmaların ilkokul ve ortaokulda; mesleklere yöneltmeye ilişkin çalışmaların ortaokul son sınıf ve lise döneminde hız kazanması, yapılan çalışmaların öğrencilerin gelişimsel özelliklerinin dikkate alınarak yapıldığının göstergesidir.
Test Teknikleri
Öğrenciyi mesleklere yöneltmek amacıyla, öğrencilerin yetenek, ilgi ve değerlerini belirlemeye yönelik ‘’Akademik Benlik, Mesleki Olgunluk ve Kendini Değerlendirme’’ envanterleri kullanılmaktadır. Bu testler, öğrencilerin olgunlaşmış, kristalleşmiş yetenekleri, ilgileri ve meslek seçimini etkileyecek değerleri gerçekçi ve objektif bir şekilde belirlemede geçerli ve güvenilir sonuçlar verir. Öğrencilerin bir mesleğe ya da alana sağlıklı bir şekilde yönlendirilmesinde bu testler, rehberlik birimi tarafından kullanılır. Öğrencilerin öğrenme tarzlarını belirlemeye yönelik Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik birimi tarafından "Öğrenme Stillerini Belirleme Ölçeği" geliştirilmiştir.
Bu ölçekle birlikte öğrencilerin öğrenme stilleri belirlenerek; öğrenciye nasıl daha iyi çalışırsa başarılı olacağına ilişkin bilgiler verilmektedir. Aynı zamanda, öğrencilerin öğrenme stillerine ilişkin olarak öğretmen ve veliler de bilgilendirilerek onlara rehberlik yapılır. Öğrencilerin sınavlarda yaşayabilecekleri kaygı düzeylerini ve kaygı nedenlerini belirlemeye yönelik olarak "Sınav Kaygısı ve Sınav Kaygısı Nedenleri" ölçekleri ihtiyaç halinde kullanılmaktadır. Bu uygulamalar sonrasında kaygı düzeyleri yüksek olan öğrencilerle, öğrencilerin ailesiyle ve öğrencilerin öğretmenleriyle rehberlik servisi, kaygı problemine ilişkin çalışmalar yapmaya başlar.
Test Dışı Teknikler
Öğrencinin, kendisini nasıl gördüğünü belirlemeye amacıyla Otobiyografi Tekniği uygulanır. Bu teknik öğrencinin geçmiş ve şimdiki yaşantısını kendisinin yazılı olarak anlattığı bir tekniktir. Öğrencinin, davranışlarının geçmiş yaşantılarından kaynaklandığı düşüncesinden yola çıkılarak bu teknik kullanılır.
Zaman cetveli tekniği, öğrencinin verimli ders çalışma becerileri ve etkili zaman yönetimi kazanmasını sağlamak amacıyla rehberlik servisi tarafından kullanılır. Öğrenciye, içerisinde etkinlikler ve yapılacak saatlerin boş bırakıldığı boş bir form verilir. Daha sonra öğrenci bu forma günlük ya da haftalık olarak neler yaptığını yazar. Bu etkinlikle birlikte öğrenci, günlük yaşam akışında hangi faaliyetlerine ne kadar zaman harcadığına ilişkin farkındalık kazanır. Aynı zamanda, bu teknikle ders çalışma programı hazırlanmadan önce bir veri tabanı oluşturulur.
Rehberlik servisi tarafından en çok kullanılan tekniklerden biri olan Görüşme Tekniği ile, problem ya da durumla ilgili bireyden yüz yüze, söz söze bilgi alınır. Ders çalışma, motivasyon, amaçlar, kişilerarası ilişkiler, aile ilişkileri gibi pek çok alanda öğrenciyi tanıma amacıyla öğrenciyle görüşme yapılabilir. Aynı zamanda, görüşme yöntemi, öğrencinin sosyo-ekolojik çevresindeki kişilerle de yapılabilir. Veli ve öğretmen görüşmesi başlıkları altında, öğrenciyi tanıma amaçlı velilerle ve öğretmenlerle de görüşme yapılabilir. Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik birimi, öğrenciyi tanıma amaçlı olarak öğrenci ve ilgili paydaşlarla yoğun bir şekilde görüşme tekniğini kullanmaktadır.
Duyu yolları aracılığı ile bilgi alma olarak bilinen Gözlem Yöntemiyle öğrenciler, farklı zaman ve ortamlarda gözlenerek onlar hakkında bilgi toplanmaya çalışılır. Sınıfta, sınıf dışında, derste, sınavda, arkadaşlarıyla ilişkilerinde, grup çalışmalarında öğrenci, gözlem listeleri aracılığı ile gözlenerek tanınmaya çalışılır. Hangi amaç hakkında (sosyal beceri, kas koordinasyonu, derslere odaklanma vb) gözlem yapılmak istenirse o amaca uygun gözlem listeleri/araçları geliştirmek gerekmektedir. Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik birimi, sadece tanıma amaçlı değil, rehberlik müdahaleleri sonrasında müdahalenin etkisini belirlemek amacıyla da gözlem yapmakta ve sonuçlarını kayda almaktadır.
Öğrenciyi tanıma amacıyla kullanılan diğer bir yöntem olan Anket, öğrencinin kendisi veya görüşleri hakkındaki sorulan kapalı uçlu, açık uçlu ya da derecelendirilmemiş sorulara yazılı olarak cevap verdiği bir tekniktir. Başarısızlık nedenleri, devamsızlık nedenleri, zorbalık, memnuniyet gibi kullanım amaçlarına göre anketin ismi değişebilir. Sınav Eğitim Kurumları, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik birimi öğrencileri ihtiyaç duyduğunda öğrenci, sınıf ve okul ölçeğinde değerlendirme yapma amacıyla anket tekniğinden yararlanmaktadır.
Sınıf içindeki ilişkiler ağında öğrencilerin durumlarını, sınıf içinde oluşan gruplarını, sınıfın liderlerini, yalnızlarını, sınıf bütünlüğünü görme amacıyla Sosyometri Yöntemi kullanılır. Öğrenci-sınıf ilişkilerini belirlemeye yönelik bu yöntem, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik birimi tarafından çok sık kullanılmaktadır. Elde edilen verilerle, rehberlik servisinin önleyici-iyileştirici müdahale programına alınacak öğrenciler, liderlik verilecek öğrenciler, akran temelli çalışmalarda değerlendirilecek öğrenciler belirlenmektedir.
